Commissaris
Centraal-Afrikaanse Republiek – Half in de bosjes, langs de modderige weg zitten twee mannen achter een tafel, een schriftje er bovenop, een geweer in de hand. Zodra ze onze oude Landrover in hun vizier krijgen, staan ze op, lopen naar de weg en stoppen ons.
We hebben geen gordels om.
‘Paspoorten, graag.’
We geven ze af.
‘U heeft geen gordels. Dat kost 100 dollar,’ zegt een van hen grijnzend, terwijl hij wappert met de paspoorten.
We rijden sinds vier maanden van west Afrika naar oost Afrika en hebben inmiddels veel ervaring met dit soort akkefietjes – we krijgen de paspoorten alleen terug als we betalen.
We kijken naar elkaar, een beetje hulpeloos.
‘Terug naar de grens!’ zegt Frank ineens. Ik knipoog naar hem.
‘We zijn zo terug,’ zegt hij zelfverzekerd tegen de twee mannen, die schouderophalend weer aan hun tafel gaan zitten, onze paspoorten in het midden.
Twintig minuten geleden waren we daar, aan die grenspost tussen Kameroen en de Centraal-Afrikaanse Republiek. Een man in spijkerpak kwam naar ons toe, zei dat hij politiecommissaris was en vroeg een lift naar de hoofdstad Bangui. We hadden geen zin om twee dagen lang iemand mee te hebben in de auto – we hebben maar twee stoelen.
Nu, zo zonder paspoort, is het misschien wel fijn om een commissaris bij ons te hebben.
Bij de grens komt de commissaris op ons af. ‘We hebben wat ruimte gemaakt achterin,’ zeg ik. ‘Nu kunt u toch nog mee.’
Hij pakt een tas en een gettoblaster en stapt in.
‘Er is nog een petit problème,’ vertelt Frank. ‘Onze paspoorten liggen nog ergens. ‘Pas de problème,’ zegt de commissaris en zet zijn gettoblaster keihard aan.
Hoe dichter we bij de mannen achter de tafel komen, hoe groter hun ogen worden en zodra ze in de gaten hebben wie we bij ons hebben, pakken ze de paspoorten, springen op en gaan al saluerend langs de weg staan.
Frank stopt vlak naast hen. De commissaris steekt zijn hand uit. Zonder een woord te wisselen, pakt hij de paspoorten aan, geeft ze aan mij en zegt tegen Frank: ‘We gaan!’
Twee dagen lang rijden we met onze commissaris al zwaaiend langs alle politieposten – we worden nooit meer gestopt.
(1991)
Revolutie. Togo 1991
Voorpagina. Zimbabwe 2012
Speedpillen. NL midden ’80
Treinreis. Zambia 1989
Compensatie. Angola 2011
Janneman in Rio. NL 2005
Het altaar. Mozambique 2012
Het bureau. NL eind 80
Goede daad. NL 2005
Ontredderd. Zuid-Afrika 2003